ชื่อ : แม่ครูบัวชุม อินถา
ทักษะด้าน : ด้านซอพื้นเมือง
สาขา : สาขาศิลปะการแสดง
ประจำปีพุทธศักราช : 2553
หมายเลขโทรศัพท์ :
ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 113/1 หมู่ที่ 2 ตำบลบ้านกลาง อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ 50120
ประวัติ :
นางบัวชุม อินถา เกิดวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2501 ณ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ บิดาชื่อนายมูล อินถา มารดาชื่อนางแก้ว กิติยศ เป็นธิดาคนที่ 4 ในจำนวนพี่น้อง 5 คน
สำเร็จการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนทุ่งฟ้าบดราษฏร์บำรุง จังหวัดเชียงใหม่
นางบัวชุม อินถา เกิดในครอบครัวยากจน มีพี่น้องหลายคน เมื่อจบชั้นประถามศึกษาปีที่ 4 ก็ไม่ได้ศึกษาต่อเนื่องจากมีพี่น้องหลายคน ด้วยใจรักในศิลปะการแสดงซอมาตั้งแต่เด็ก มารดาจึงนำนางบัวชุมไปฝากกับพ่อครูอำนวย กลำพัด เพื่อให้ศึกษาค่าว ซอ และจ๊อย ถึงแม้ว่าพ่อครูอำนวยจะไม่ได้เป็นช่างซอ แต่กว้างขวางในแวดวงช่างซอ จึงแนะนำให้ไปเรียนการขับจ๊อยซอกับแม่คำหน้อย เหล่าแมว จากนั้นยังได้ไปเรียนการจ๊อยซอกับแม่ครูบัวตอง แก้วฟั่น (บัวตอง เมืองพร้าว) และได้ร่วมแสดงกับทีมงานอำนวยโชว์อีกด้วย นางบัวชุมอยู่กับคณะอำนวยโชว์ได้ 7 ปี จึงออกไปรับงานเอง และร่วมแสดงกับคณะต่าง ๆ เช่น คณะศรีสมเพชร 1 คณะศรีสมเพชร 2 คณะกลิ่นเอื้องเสียงซึง คระสายสัมพันธ์ และคณะลูกแม่ปิง ครั้งหนึ่งคณะลูกแม่ปิงโดยการนำของพ่อครูบุญมี ป่าแดด ศิลปินในคณะได้แยกตัวไปตั้งคณะของตนเอง ทำให้คณะลูกแม่ปิงขาดนักแสดงจึงต้องปิดตัวลง แต่ด้วยนางบัวชุมมีความผูกพันกับคำว่า ลูกแม่ปิง จึงได้ขออนุญาตพ่อบุญมี ป่าแดด ใช้เป็นชื่อของคณะตนเองในปี พ.ศ. 2514
จากประสบการณ์การเข้าร่วมแสดงกับคณะต่าง ๆ ทำให้นางบัวชุมเก็บเกี่ยวเทคนิคการแสดงมาผสมผสานและพัฒนาคณะลูกแม่ปิง จนคณะลูกแม่ปิงเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง แต่ใช่ว่าหนทางการแสดงจะราบรื่นเสมอไป ยังมีอุปสรรคมากมายที่นางบัวชุมได้พบประสบมา บางครั้งทำให้ท้อแท้จนถึงขั้นคิดจะปิดวง แต่เมื่อย้อนไปถึงสมัยที่แม่ขายหมู 2 ตัว เพื่อนำเงินมาให้เรียนซอ ประกอบกับใจรักในการขับขานเพลงซอและเป็นที่ภาคภูมิใจของแม่ตลอดมา จึงล้มเลิกความคิดที่จะปิดวง และได้สัญญากับตัวเองว่า จะขอเป็นช่างซอ สืบสานศิลปะแขนงนี้ตลอดไปและได้เปิดรับศิลปินช่างซอทั้งรุ่นเก่า ที่ร้างลาวงการไปแล้วและรุ่นใหม่เข้ามาในวงการซอพื้นเมือง จึงทำให้คณะลูกแม่ปิงกลับพลิกฟื้นขึ้นมาโด่งดังอีกครั้งหนึ่ง ด้วยเอกลักษณ์เฉพาะตัว จึงทำให้มีชื่อเสียงในระดับแนวหน้าของภาคเหนือ
นอกจากการขับซอแล้ว นางบัวชุม อินถา ยังมีความสามารถในการประพันธ์บทซอ ดังจะเห็นได้จากรางวัลต่าง ๆ ที่ได้รับ อาทิ
ผลงานการขับซอ
ละครซอ
จากการที่นางบัวชุม มีความรู้ ความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการซอและการประพันธ์บทซอ จึงได้นำความรู้ความสามารถและประสบการณ์ดังกล่าวถ่ายทอดให้กับนักเรียน นักศึกษา และผู้ที่สนใจทั่วไป ซึ่งปัจจุบันลูกศิษย์ของนางบัวชุม สามารถนำความรู้ที่ได้ไปประกอบอาชีพและมีชื่อเสียงอยู่ในวงการซอพื้นเมืองอย่างกว้างขวาง
พ.ศ. 2545 รางวัลศิลปินดีเด่น จังหวัดเชียงใหม่
พ.ศ. 2550 รางวัลศิลปินดีเด่น อำเภอสันป่าตอง
พ.ศ. 2553 รางวัลผู้ทำคุณประโยชน์แก่เด็กและเยาวชนดีเด่นแห่งชาติ
แม่ครูบัวชุม อินถา ยังคงสร้างสรรค์ผลงานอย่างต่อเนื่อง โดยเน้นการเผยแพร่องค์ความรู้ด้านการซอให้กับเด็กและเยาวชน นอกจากนี้ยังเปิดศูนย์การเรียนรู้เพื่ออนุรักษ์ซอ ค่าว ปี่ ซึง ให้เด็กและเยาวชนรู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และสามารถนำความรู้ที่ได้ไปประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองและครอบครัว อีกทั้งยังเป็นการสืบสานศิลปะการแสดงด้านการซอให้คงอยู่คู่ล้านนาสืบไป
แนะนำตัว
แม่ครูบัวชุม อินถา เพชรราชภัฏเพชรล้านนา ปี 2553 สาขาการแสดงขับซอ
ประวัติการเริ่มขับซอ
เริ่มเรียนซอตั้งแต่อายุ 11 ปี เรียนซอมาจากแม่ครูคำน้อย บ้านเหล่าแมว มีพ่ออำนวย กลำพัด เป็นผู้ชัดนำเข้าสู่วงการซอ
ขับร้องซอแนวไหน?
ขับร้องซอได้ทุกแนว โดยเริ่มซอพื้นเมือง เช่น แนวพิธีการหรือพิธีกรรมต่าง ๆ แต่ถนัดซอประยุกต์มากที่สุด รวมถึงละครซอ เพื่อให้เด็กรุ่นใหม่เข้าใจ
ลักษณะของซอประยุกต์เป็นอย่างไร?
เป็นซอนิยายอิงธรรมะ ปัจจุบันมีการปรับเปลี่ยนให้เป็นการซอแนวอิงชีวิตจริง
มีหลักเกณฑ์หรือวิธีการขับร้องซอ (ทั่ว ๆ ไป) อย่างไร?
ต้องมีความรู้เรื่องโคลง ฉันทลักษณ์ การใช้วาทะ และต้องอาศัยประสบการณ์การซอ
เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการซอมีอะไรบ้าง?
เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการซอได้แก่ ปี่จุม 4 หรือ ปี่จุม 5 ปัจจุบันเหลือเพียงปี่ก้อย ปี่กลาง ปี่เล็ก และซึง โดยใช้ซึงแทนปี่แม่ในสมัยก่อน และมีการปรับรูปแบบการซอให้เข้ากับคนรุ่นใหม่ โดยนำอิเล็กโทนรวมทั้งสะล้อเข้ามาช่วยประกอบจังหวะ
ซอประยุกต์ใช้ในโอกาสใดได้บ้าง?
ซอประยุกต์สามารถใช้ได้ทุกโอกาส ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับเจ้าภาพ เพราะเป็นซอที่คนทุกวัยสามารถฟังได้ ไม่น่าเบื่อ
คนเรียนซอต้องมีคุณสมบัติและความรู้พื้นฐานอะไรบ้าง?
คุณสมบัติของคนที่สนใจเรียนซอ คือต้องเป็นคนเมือง (กลุ่มคนที่อาศัยอยู่บริเวณภาคเหนือของไทย) ไม่ต้องมีความรู้พื้นฐาน ขอแค่มีความศรัทธาและความมั่นใจ
มีวิธีการอนุรักษ์การขับซออย่างไรบ้าง?
อนุรักษ์การซอได้โดยใช้คำซอและปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่คนรุ่นหลัง เช่น ประเพณี การกิน การอยู่ของคนเมือง รักภาษาเมือง อนุรักษ์เสียงเมือง เป็นต้น
สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
เลขที่ 202 ถ.โชตนา ต.ช้างเผือก อ.เมือง จ.เชียงใหม่ รหัสไปรณีย์ 50300
โทรศัพท์ 0-5388-5903 โทรสาร 0-5388-5900
เวลาทำการ 08.30 – 16.30 น. เสาร์-อาทิตย์ 08.30 – 15.30 น.
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ.2559, สำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่